Paraliż senny pojawia się głównie podczas zasypiania albo budzenia się. Objawia się on niemożnością poruszania się mimo świadomości otoczenia.
Osoby, których dotknęło przykre doświadczenie, jakim jest paraliż senny, mogą również cierpieć na halucynacje słuchowe, na przykład w postaci słyszenia zbliżających się kroków lub poczucia obecności drugiej osoby w pomieszczeniu. Na szczęście, jest on zupełnie niegroźny, a jego występowanie jest związane ze stresem.
Czym jest paraliż senny i dlaczego występuje?
Paraliż senny najprościej opisać można jako uwięzienie w fazie REM, co sprawia, że przez jakiś czas doświadczamy cech obu stanów. Trwa on od 1 od 3 minut, a w jego trakcie, mimo, że nie możemy swobodnie poruszać mięśniami, układ oddechowy funkcjonuje w sposób prawidłowy. Paraliż senny mieści się w kategorii zaburzeń snu i jest związany z narkolepsją.
Rodzaje paraliżu sennego
- wyizolowany – może wystąpić u zdrowych osób borykających się ze stresem lub „jet lagiem” oraz tych, u których występują niedobory snu,
- rodzinny – w tym przypadku, paraliż senny dotyka również innych członków rodziny, a jego epizody występują regularnie,
- związany z inną chorobą – na przykład narkolepsją
REM – co to takiego?
REM (z ang. Rapid Eye Movement) to faza snu, w której występują szybkie ruchy gałek ocznych. Zaczyna się ona po około 70 – 100 minutach snu i to właśnie w niej pojawiają się sny. Faza ta jest powtarzana 4 – 5 razy w ciągu nocy. Gdy budzimy się sparaliżowani, oznacza to, że nasz mózg w dalszym ciągu znajduje się w fazie REM i mimo, iż jesteśmy w stanie otworzyć oczy, nie możemy się poruszyć. Marzenia senne mogą się wówczas mieszać z rzeczywistością, wywołując halucynacje.
Halucynacje hipnagogiczne i hipnopompiczne
Warto tu również wspomnieć o halucynacjach słuchowych i wizualnych, w przebiegu których osoba doświadczająca paraliżu sennego słyszy zbliżające się kroki lub widzi w pokoju jakieś postacie. Ma również silne wrażenie czyjejś obecności w pokoju. Niekiedy może jej się również wydawać, że ktoś jej dotyka, lub naciska na klatkę piersiową, utrudniając oddychanie.
W przebiegu paraliżu sennego możemy mieć do czynienia z dwoma rodzajami halucynacji – hipnagogicznymi (występują one podczas zasypiania) oraz hipnopompicznymi (dochodzi do nich w czasie budzenia się).
Jak uchronić się przed paraliżem sennym?
Na szczęście, opisywana przypadłość nie jest niebezpieczna. To, co najlepiej zrobić, gdy pojawi się po raz kolejny, to spróbować się zrelaksować i zdać sobie sprawę, że nieprzyjemne dolegliwości będą trwały jedynie kilka minut. Pomocne okazać może się również wykonywanie ćwiczeń relaksacyjnych przed snem.
