Właściwości lecznicze czarnego bzu znane są nam już od wieków. Można z niego przygotowywać rozmaite przetwory, nalewki, syropy, a nawet domowe kosmetyki. Syrop z kwiatów czarnego bzu to prosty sposób na naturalne wzmocnienie organizmu oraz świetny lek przeciwzapalny na różne dolegliwości. Warto więc zaopatrzyć w niego swoją piwniczkę szczególnie, że jest naprawdę szybki i łatwy w przygotowaniu!
Czarny bez – czy na pewno jest bezpieczny?
W Polsce występują trzy gatunki bzu. Najbardziej powszechny jest dziki bez czarny, który znany jest także jako bez lekarski lub apteczny. Ten gatunek (Sambucus nigra) jest rośliną bezpieczną. Znanymi trującymi bzami w Polsce jest bez koralowy (Sambucus racemosa) oraz bez hebd (Sambucus ebulus), który często bywa mylony z bzem czarnym.
Czarny bez jest rośliną jadalną, posiadającą właściwości lecznicze, która kwitnie na przełomie maja i czerwca. Musimy jednak pamiętać, że nie można spożywać jego kwiatów i owoców w stanie surowym. Należy je poddać obróbce termicznej, aby pozbyć się z nich toksycznych związków.
Do zbierania kwiatów i owoców czarnego bzu w celach spożywczych oraz leczniczych zawsze wybieramy miejsca dalekie od zanieczyszczeń miejskich i komunikacyjnych. Kwiaty zbieramy całymi baldachami, kiedy zaczynają kwitnąć. W ten sposób nie utracimy cennego pyłku kwiatowego. Staramy się także unikać kwiatów z robaczkami.
Uwaga!
Tak jak było wspomniane powyżej, nie jadamy kwiatów oraz owoców czarnego bzu bez poddania ich wcześniejszej obróbce termicznej, która neutralizuje szkodliwe związki (proces suszenia również je neutralizuje)! Na czarny bez powinny uważać osoby, które mogą mieć na niego alergię.
Właściwości kwiatów czarnego bzu
Napary z kwiatów dzikiego bzu wykazują przede wszystkim działanie przeciwgorączkowe, napotne oraz wykrztuśnie. Relaksują i łagodzą różnego rodzaju napięcia nerwowe.
Coraz to więcej przeprowadzonych badań naukowych wykazuje, że kwiaty czarnego bzu posiadają unikalne właściwości, które mają ogólne działanie wzmacniające organizm oraz potrafią zahamować rozwój wielu wirusów i infekcji.
Potwierdzono, że jest bogaty w szereg witamin i minerałów, takich jak: witaminy z grupy B, witaminę C, beta karoten oraz wapń, potas, magnez, sód i fosfor. Zawiera także mikroelementy: miedź, żelazo, mangan, cynk, garbniki, pektyny oraz flawonoidy i kwasy fenylowe.
Główne właściwości lecznicze kwiatów czarnego bzu to:
- działanie wzmacniające odporność organizmu
- działanie napotne i wykrztuśnie
- działanie przeciwwirusowe
- rozrzedzanie kataru oraz wzmacnianie błon śluzowych dróg oddechowych
- obniżenie ciśnienia krwi i wzmocnienie naczyń włosowatych
- uśmierzanie bóli
- działanie oczyszczające
- przyspieszenie przemiany materii
- zapobieganie odkładaniu się tłuszczu w organizmie
- łagodzenie stanów zapalnych skóry
Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu
Przepisów na syrop z kwiatów czarnego bzu jest masa. Niektórzy zamiast cytryn używają do jego przygotowania limonek, a nawet dodają do smaku pomarańczę. Są osoby, które go gotują, inne tylko pasteryzują lub nawet przygotowują na „zimno”. Opcji do wyboru jest naprawdę wiele! Warto więc poeksperymentować, aby odnaleźć najlepszy przepis dla siebie. Oto jeden z przepisów podstawowych.
Potrzebne składniki:
- ok. 40 baldachów kwiatów czarnego bzu
- 4 cytryny
- 1 kg cukru
- 1 litr wody
1. Kwiaty czarnego bzu rozkładamy na papierze (najlepiej zrobić to na zewnątrz). Pozostawiamy je na ok. 1-2 godziny, aby pozbyć się przebywających w nich robaczków. Uwaga! Nie myjemy kwiatów, ponieważ w ten sposób pozbędziemy się z nich drogocennego pyłku.
2. Cytryny dokładnie myjemy, a następnie cienko obieramy ze skórki (np. za pomocą skrobaczki do ziemniaków). Można także zetrzeć skórkę na tarce. Wyciskamy z nich sok.
3. Kwiaty oddzielamy od łodyżek. Najlepiej zrobić to nad szklaną miską lub pojemnikiem, w którym będzie przygotowywany syrop, aby nie stracić kwiatowego pyłku.
4. Do wysokiego naczynia wkładamy kwiaty bzu, skórkę z cytryn oraz wlewamy wyciśnięty z nich sok.
5. Zagotowujemy wodę wraz z cukrem. Zalewamy nią kwiaty i cytrynę. Następnie przykryty, ale nie szczelnie zamknięty pojemnik odstawiamy na 3 dni w chłodne miejsce. Warto go przez ten czas przynajmniej raz dziennie przemieszać.
6. Po 3 dniach, całość dokładnie przecedzamy i przelewamy do wyparzonych butelek lub słoików. Sok przechowujemy w lodówce. Jeżeli chcemy zrobić zapasy soku na zimę, należy go wcześniej zapasteryzować.
Syrop można pić rozcieńczony z wodą, dzięki czemu staje się pysznym i zdrowym napojem dla całej rodziny. Można używać go także do słodzenia herbaty. Aby wzmocnić organizm, pijmy 2 łyżki syropu przed snem – dzieciom podajemy połowę tej porcji. Syrop z kwiatów czarnego bzu jest doskonałym lekarstwem na przeziębienia. Wzmacnia organizm i działa napotnie. W czasie przeziębienia lub infekcji pijmy kilka łyżek syropu w ciągu dnia. Warto również pić go profilaktycznie od jesieni, aby uniknąć przeziębienia i choroby.
